Uygulamaları Derleme ve Yükleme

Go Uygulamalarının Derlenmesi

Go ile yazılan kaynak kodların derlenerek çalışabilir hale gelebilmesi için, go build komutu kullanılır. Bu komut ile birlikte derlenmesini istediğimiz (main.go dosyasının bulunduğu) dizini belirterek derleme işlemini başlatabiliriz.

main.go dosyamız terminalimizin açık olduğu dizinde ise,

go build .

farklı bir dizinde ise (örneğin cmd/api/main.go)

go build ./cmd/api

Derleme işlemi sonrasında üretilen çalıştırılabilir dosya (binary) varsayılan olarak go module veya main.go’nun bulunduğu dizin isminden ilham alınarak, komutun çalıştırıldığı dizin içerisinde oluşturulacaktır.

Oluşturulan çıktının ismini ve dizinini değiştirmek istersek, -o flag’i kullanılabilir.

go build -o ./dist/myapp ./cmd/api

Yukarıdaki komut ile cmd/api dizini içerisindeki main.go derlenip build dizini içerisinde myapp adında çalıştırılabilir dosya üretilecektir.

Derleme detaylarını örmek için -v (verbose) flag’ini kullanabiliriz.

go build -v .

Çapraz-Platform Derleme

Çapraz-platform derleme, aynı kaynak kodunu kullanarak farklı işletim sistemleri ve işlemciler için derlenmiş uygulamalar oluşturmayı ifade eder. Go, bu işlemi oldukça basit hale getiren bir dizi özellik sunar.

Go programlama dilinde çapraz-platform derleme, Go’nun en büyük avantajlarından biridir. Bu özelliği kullanarak, Go ile yazılmış bir uygulamayı farklı işletim sistemleri ve işlemciler için derlemek oldukça kolaydır.

Go’nun Çapraz-Platform Derleme Avantajları

Kolay Kullanım: Go, platformlara özgü kodları ayırmak veya karmaşık derleme komutları kullanmak zorunda kalmadan çapraz derlemeyi destekler.
Derleme Ortamının İzole Edilmesi: Go, farklı platformlar için gereken derleme araçlarını otomatik olarak indirir ve izole eder. Bu, geliştiricilerin farklı platformlarda uygulama geliştirmelerini kolaylaştırır.
Kodun Taşınabilirliği: Go ile yazılan kodun taşınabilirliği yüksektir. Aynı kod, farklı platformlarda çalışabilir ve aynı işlevselliği sunar.

Go’da Çapraz-Platform Derleme Nasıl Yapılır?

Go’da çapraz-platform derleme yapmak oldukça basittir. İşte temel adımlar:

GOOS ve GOARCH Değişkenleri: İlk olarak, hedeflediğiniz işletim sistemi ve işlemciyi belirlemeniz gerekir. Bu işlem için GOOS ve GOARCH gibi çevresel (env) değişkenleri ayarlayabilirsiniz. Örneğin, Linux için derlemek istediğinizde GOOS="linux" ve GOARCH="amd64" olarak ayarlanabilir.

Derleme Komutu: Ardından, belirlediğiniz hedefe göre derleme komutunu çalıştırabilirsiniz. Örneğin:

GOOS=linux GOARCH=amd64 go build .

Bu komut, Linux üzerinde çalışacak bir uygulamayı derler.

Farklı Platformlar İçin Tekrarlayın: İhtiyacınıza göre farklı işletim sistemleri veya işlemciler için tekrarlayabilirsiniz.

Örnek Bir Senaryo:

Diyelim ki, bir Go uygulamasını Linux, Windows ve macOS için derlemek istiyorsunuz. İşte bunu nasıl yapabilirsiniz:

GOOS=linux GOARCH=amd64 go build .
GOOS=windows GOARCH=amd64 go build .
GOOS=darwin GOARCH=amd64 go build .

Bu komutlar, her hedef için uygulamanın derlenmesini sağlar.

Go’nun çapraz-platform derleme yetenekleri sayesinde, yazdığınız uygulamaları farklı işletim sistemleri ve işlemciler için hızlı ve kolay bir şekilde derleyebilirsiniz. Bu özellik, uygulamalarınızın daha geniş bir kullanıcı kitlesi tarafından kullanılmasını sağlar ve geliştirme sürecini daha verimli hale getirir.

Go’nun Desteklediği Tüm Derleme Hedefleri

Derleyicinin versiyonuna göre desteklediği derleme hedefleri değişebileceği için en iyi kaynağı aşağıdaki komutu çalıştırarak edinebiliriz.

go tool dist list

Bu yazının yazıldığı tarihteki haline (go1.21.3) bakacak olursak aşağıdaki tablodan görebilirsiniz.

*Liste harf sırasına göre sıralanmıştır

GOOS	GOARCH
aix	ppc64
android	386
android	amd64
android	arm
android	arm64
darwin	amd64
darwin	arm64
dragonfly	amd64
freebsd	36
freebsd	amd64
freebsd	arm
freebsd	arm64
freebsd	riscv64
illumos	amd64
ios	amd64
ios	arm64
js	wasm
linux	386
linux	amd64
linux	arm
linux	arm64
linux	loong64
linux	mips
linux	mips64
linux	mips64le
linux	mipsle
linux	ppc64
linux	ppc64le
linux	riscv64
linux	s390x
netbsd	386
netbsd	amd64
netbsd	arm
netbsd	arm64
openbsd	386
openbsd	amd64
openbsd	arm
openbsd	arm64
plan9	386
plan9	amd64
plan9	arm
solaris	amd64
wasip1	wasm
windows	386
windows	amd64
windows	arm
windows	arm64

Go Uygulamalarının Yüklenmesi

Go ile yazılarak oluşturulmuş projelerin derlenerek sisteme yüklenmesini kolaylaştırmak için go install komutunu kullanabiliriz. Bu komut Go projesini derler ve üretilen çalıştırılabilir dosyayı $GOPATH/bin klasörü içerisine taşır. Böylece terminal üzerinden sistem genelinde, derlenmiş olan Go uygulamasını kullanabiliriz.

Tabi ki bir ayrıntının farkında olmamız gerekir. $GOPATH/bin dizinini Windows’ta ortam değişkenlerine, Unix-benzeri işletim sistemlerinde PATH’e eklemeliyiz.

GOPATH çoğu durumda varsayılan olarak kullanıcı dizinimizin içerisindeki go dizini olur. Bu dizinin içerisindeki bin dizinini PATH veya ortam değişkeni olarak eklemeliyiz.

Microsoft Windows
Unix-benzeri (macOS, GNU/Linux...)

Başlat menüsünden Ortam Değişkenleri’ni aratın.
Sistem veya kullanıcı kapsamında kullanmanıza bağlı olarak Yeni butonuna basın.
Yeni butonuna basarak kullanıcı dizininizdeki go\bin dizinini girin.

Kullanılan komut istemcisini öğrenmek için,
Terminal
```
echo $SHELL
```
Büyük çoğunlukla bash veya zsh kullandığı için bunlarla karşılaşmanız mümkündür.

bash kullanıyorsanız,

echo 'export PATH="$PATH:$USER/go/bin"' >> ~/.bashrc

zsh kullanıyorsanız,

echo 'export PATH="$PATH:$USER/go/bin"' >> ~/.zshrc

Terminalinizi yeniden başlatın.

Yukarıdaki adımları tamamladıktan sonra go install komutu ile yüklediğimiz Go uygulamlarını terminalimizden çalıştırabilir hale geleceğiz.

Geliştirmiş olduğumuz projeyi yüklemek için aşağıdaki şekilde kullanabiliriz.

go install .

veya main.go dosyamız farklı bir dizinde ise,

go install ./cmd/api

Bir VCS platformu üzerinden uygulama kurulumu yapmak için, örnek olarak,

go install github.com/cosmtrek/air@latest

Belirli bir versiyonun kurulmasını istiyorsak,

go install github.com/cosmtrek/air@v1.49.0

Yükleme işleminden sonra terminale air komutunu girerek çalıştığını gözlemleyebilirsiniz.