İçeriğe geç
Go Programlama Dili Go Programlama Dili

Struct'larda Erişim Yönetimi

Go programlama dilinde bir struct içerisindeki alanlara erişimi sınırlandırmak veya bu erişimlere şekil verebilmek için bir takım yöntemler bulunmaktadır. Bu yöntemler yazılımda kapsülleme (encapsulation) olarak geçer.

Basit düzeyden başlamak gerekirse, struct alanlarına erişimin, büyük veya küçük baş harfler ile nasıl yönetilebileceğinden başlayabiliriz.

Go’da her isimlerdirmede geçerli olan, dışa aktarılmış (exported) ve dışa aktarılmamış (unexported) durumunu inceleyelim.

Örnek bir struct tanımlaması görelim. Bu tanımlamamız mypackage isimli bir pakette yapılmış olsun.

mypackage/mypackage.go
package mypackage


type Person struct {
  FirstName string
  LastName  string
  Age       int
}

Yukarıdaki örneğe bakıp yorumlamak istediğimizde, Person isimli struct’ımız büyük p harfi ile başladığı için, tanımlanmış olduğu mypackage dışından da çağrılabilir olacaktır.

Person struct’ı içerisindeki tüm alanların isimleri büyük harfle başladığı için, Person struct’ının çağrıldığı heryerde erişilebilir olurlar.

Farklı bir paket olan main paketinde kullandığımız bir örnek görelim.

main.go
package main


import (
  "fmt"
  "mymodule/mypackage"
)


func main() {
  p := mypackage.Person{
    FirstName: "John",
    LastName:  "Doe",
    Age:       42,
  }


  fmt.Println(p.FirstName) // John
}

Person struct’ı içerisinde dışa aktarılmamış bir alan oluşturmak isteseydik, alanın baş harfini küçük yapabilirdik.

mypackage/mypackage.go
package mypackage


type Person struct {
  FirstName string
  LastName  string
  Age       int
  salary:    5000,
}

salary isimli alanımız küçük baş harf ile yazıldığı için mypackage paketi dışarısından erişilemeyecektir.

main.go
package main
.
.
.
p := mypackage.Person{
  FirstName: "John",
  LastName: "Doe",
  Age: 42,
  salary: 1000, // hata verecektir
}

salary alanı sadece mypackage paketi içerisinden değiştirilebileceği için, Person struct’ı dışarıdan kullanılacağı zaman çoğu durumda bir başlatıcı (initializer) yardımı ile dış pakete sunulabilir.

mypackage/mypackage.go
package mypackage


type Person struct {
  FirstName string
  LastName  string
  Age       int
  salary:    5000, // dışa aktarılmamış alanımız
}


func New(firstName, lastName string, age, salary int) Person {
  return Person{
    FirstName: firstName,
    LastName: lastName,
    Age: age,
    salary: salary, // aynı paket içerisinde
    // olduğumuz için değer belirlenebilir
  }
}

Dışa aktarılmamış alanlar için, bir çok programlama dilinde olduğu gibi, erişim yönetimi için getirici-ayarlayıcı (getter-setter) uygulanabilir.

Go programlama dilinde bir struct alanı için getirici oluşturulmak isteniyorsa, basitliği koruyabilmek için metodun ismi alanın ismi ile aynı olması önerilir.

mypackage/mypackage.go
func (p Person) Salary() int {
  return p.salary
}

Metodun ismi büyük harf ile başladığı için paket dışarısından da çağrılabilecektir.

main.go
p := mypackage.New("John", "Doe", 42, 1000)
fmt.Println(p.Salary()) // 1000

Ayarlayıcı (setter) tanımlamak istersek aşağıdaki gibi yapabiliriz.

func (p *Person) SetSalary(salary int) {
  p.salary = salary
}

Yukarıdaki örneğe göre Person struct’ı içerisindeki salary alanına atama yapmak istediğimiz için metodun alıcısını işaretçi olarak belirledik. Bu sayede kopya değişken üzerine atama yapmak yerine, asıl salary alanına atama yapabildik.

Eğer Person struct’ımızdaki salary alanımız için getirici metod olan Salary metodumuz olmasaydı, atayıcı metodumuzun ismini direkt Salary olarak belirleyebilirdik.

func (p *Person) Salary(salary int) {}